Srbije i izazvali gnjev dijela tamošnje javnosti u stilu “bratski nož u leđa Beogradu”
Piše: Gojko BERIĆ
Aleksandar Vučić je ne samo ostao u sedlu vlasti već je zajahao sigurnije nego ikad ranije, pa se strategija njegovog uklanjanja sa trona pokazala potpuno promašenom. Ali, nije da se na nedjeljnim izborima u Srbiji nije dogodilo ništa novo. Koalicija Srbija bez nasilja udvostručila je broj osvojenih glasova, dok je Vojislav Šešelj počišćen sa političke scene. Kolika je vjerodostojnost izbornog ishoda, pitanje je na koje možda nikad neće biti dat potpun i istinit odgovor, iako ima i previše indicija da igra nije bila poštena. Reflektori javnosti, naročito njenog opozicionog dijela, usmjereni su na Beograd. Sa stanovišta vlasti, on je važan gotovo koliko i ostatak Srbije. Uvod u poraz Slobodana Miloševića bio je gubitak Beograda, Novog Sada, Niša i drugih gradova. Otuda i euforične najave opozicije da će Beograd ponovo “pasti”, ali i uvjerenost u kampanji sveprisutnog Vučića da se to neće desiti.
Zvanični rezultati govore da su naprednjaci osvojili relativnu većinu, ali je njihova prednost mala. Uslijedili su prilično neuvjerljivi ulični protesti statističkih gubitnika, koji tvrde da su brutalno pokradeni, ilustruju to prikupljenim dokazima i zahtijevaju poništavanje izbora u cijelom Beogradu. Društvene mreže gore kao rijetko kada, a antirežimska štampa je stavljena u najviši stepen mobilnosti. Pljušte komentari sa kritikama na račun koalicije Srbija bez nasilja, koja je svu energiju iscrpila uzaludnim višednevnim šetnjama beogradskim ulicama, bez jasnog cilja i ideje o njegovom ostvarenju. Navodi se šta je sve trebalo učiniti, a nije učinjeno. Međutim, niko od bulumente komentatora, inače osvjedočenih protivnika Vučićevog režima, ne kaže zašto su sugestije koalicionoj opoziciji izostale onda kad je za njih bilo vrijeme. Naknadna pamet baš i nije neka naročita pamet.
Ipak, važnije od toga je nešto drugo. Naime, kao glavni krivci što se Beograd nije našao na pladnju Srbije bez nasilja označeni su Srbi iz Republike Srpske. Navodno je čak 40 hiljada glasača koji imaju državljanstvo Srbije dovezeno autobusima i raspoređeno po već utvrđenim biralištima mentalno preparirano da glasaju za Vučićevu stranku. Niko od njih, tvrdi se, nema prebivalište u Beogradu, a mnogi nikada ranije nisu ni vidjeli taj grad. Ispostavilo se, međutim, da je operacija izbornog inženjeringa pod nazivom “Bosanski autobusi” izvršena prilično nespretno. Ko su bili famozni glasači sa lažnih beogradskih adresa, najbolje svjedoči jedan od njih, koji je pred TV kamerama rekao: “Ja sam došao tuden iz Bosne da glasam”. On je došao “tuden”, a ne zna ni gdje je to, ni šta je to “tuden”, ali zna šta je to 50 ili 100 eura, koliko je možda dobio za svoj doprinos Vučićevoj izbornoj pobjedi. Bilo kako bilo, izazvali su gnjev mnogih Beograđana koji su tu izmanipulisanu sirotinju proglasili neprijateljima Beograda i Srbije.
U jednom od komentara, naslovljenom “Bratski nož u leđa Beogradu”, koji je u srijedu osvanuo u dnevniku Danas, uz ispoljenu bojazan da će Beograd izgubiti svoj duh, stoji sljedeće: “Zato, drage komšije iz Republike Srpske, Beograd vam ovo neće oprostiti… Kako naći opravdanje za ljude koji zarad puke materijalne koristi izdvoje jedan dan da bi otputovali preko granice i učestvovali u zlokobnoj fantazmagoriji? Njihov fantomski glas bio je nož u leđa nama koji živimo u ovom gradu. Čak i da ih je tamošnji diktator nečim ucenio, to ne umanjuje njihovu sramotu”.
Ozlojeđen ovakvim i sličnim reakcijama, “za nas neočekivanim i zlonamjernim”, Milorad Dodik ih pripisuje “izdajničkim, neodgovornim, antisrpskim strukturama koje su u sprezi sa stranim antisrpskim faktorom”. Nema sumnje da su glasovi koje je Dodik regrutovao za Vučićeve potrebe odlučili o izbornom pobjedniku u Beogradu. Ni to mu nije bilo dovoljno, čak je razočaran malim brojem ljudi iz Republike Srpske koji su došli u Beograd i smatra da bi svi Srbi iz tog entiteta, po automatizmu, trebali imati državljanstvo Srbije. Time bi oni, smatra Dodik, spriječili da na vlast u Srbiji dođu izdajnici i antisrpski poltroni!? I običnom čitaocu novina je jasno da se iza ovog krije Dodikova dežurna ideja o manjoj “velikoj Srbiji”.
Tome valjda u prilog ide i virtualno bratstvo i jedinstvo među Srbima s obje strane Drine koji se, eto, strašno vole. Jedini problem je u tome što je to daleko od istine. Mogu Vučić i Dodik da tu ljubav demonstriraju grleći se i ljubeći prilikom svakog susreta, što je postao ofucani folklor, ali to nipošto ne odgovara činjenici.
Prirodno je da ljudi ostvaruju pojedinačna prijateljstva, ali primjerice Srbin iz Glamoča i Srbin iz Beograda nemaju baš nikakve mentalne veze, kao što je nemaju ni neki seljak iz Kočićevog Zmijanja i seljak iz Šumadije. Najveće prijateljstvo, kao što je poznato, vlada među kriminalcima, pri čemu se najčešće radi o ljudima različite nacionalnosti. Ali, ako je farsa sa gostujućim glasačima u Beogradu i Dodikom i ministrom Nešićem kao članovima Vučićevog izbornog štaba dobila toliki publicitet, treba se prisjetiti njenog porijekla. A ono se nalazi u tzv. specijalnim vezama između Republike Srpske i Srbije, ujdurme koja je opečaćena u Daytonu i koja sve više izaziva političke i etničke napetosti.
Ishod nedjeljnih izbora u Srbiji sam po sebi neće ništa bitno promijeniti u odnosima Vučićevog režima prema Bosni i Hercegovini.
Međutim, analitičari se užurbano bave prognozama o tome šta će biti sa Vučićem. Ima mišljenja da je njegova uvjerljiva pobjeda taman po mjeri Evropske unije koja je u više navrata pokazala da mu je naklonjena i da ne samo što toleriše već i respektuje njegovu sposobnost da sjedi ne na dvije, nego na više stolica, balansirajući između Zapada i Rusije.
On je u očima nekih zemalja sada evidentno postao vladar Srba s obje strane Drine, jedini glas koji Evropa želi čuti kad je riječ o najvažnijim pitanjima zapadnog Balkana. Ali, to može i otežati njegovu pregovaračku poziciju, pogotovo kad je riječ o Kosovu. Međutim, svijet je veliki i zahvaćen sve jačim turbulencijama političke i svake druge prirode. Balkan je u tom kontekstu tek periferna stvar, što može biti dobro, ali može biti i loše.
(SB)
(75)
